Niet het standaard plaatje

We kennen ze allemaal. Die stereotyperende foto’s van artsen met hun stethoscopen, losse haren en hun armen vol sieraden. Medisch fotograaf Davy Rietbergen probeert hier verandering in te brengen. Zijn doel is het om de echte medische wereld zo te fotograferen, zoals hij werkelijk is.

Al vanaf mijn 16e fotograafeer ik en ligt mijn focus voornamelijk op sportfotografie. Wielrennen en vrouwenvoetbal heb ik jarenlang mogen doen. Vijf jaar geleden werd ik benaderd door een tandarts uit Roermond met de vraag of ik foto’s van zijn praktijk wilde maken. Wat volgde waren een hoop complimenten over deze foto’s. Maar meer dan dit heb ik er niet mee gedaan, totdat ik twee jaar geleden opnieuw benaderd werd door dezelfde tandarts. Wat begon als een kleine opdracht, is nu een serieuze job aan het worden. Het begin van medisch fotograferen.

DutchMedicalMedia

Vrij snel na deze eerste foto’s kreeg ik de smaak te pakken en startte ik een instagram-account: DutchMedicalMedia. Dat liep vanaf het begin aardig goed. Twee dagen voordat ik op vakantie ging heb ik dat account geopend en ben toen de hele vakantie alleen maar daar mee bezig geweest. Daarna kwamen ook snel andere aanvragen binnen.

Amerikaanse fotografie

De tandartsenpraktijken zijn heel leuk, alleen daar blijft het niet bij. Ik ben ook gevraagd om in ziekenhuizen de gebeurtenissen rondom een operatie te fotograferen. Dat niet alleen, want ook de poliklinieken en de intensive care units komen aan bod. Het allerbelangrijkste voor mij is dat ik foto’s mag maken die kloppen, niet afwijken van de realiteit en gewoon echt zijn. Ik wil af van de Amerikaanse fotografie van Shutterstock, dat zijn beelden die kloppen van geen kant. Die beelden zijn in scène gezet. Dat is niet de werkelijkheid. Ik wil echte beelden met echte mensen. Daarbij is het voor mij ook belangrijk om alle emoties van de werkvloer te laten zien. Niet het standaard plaatje maar de echte arts beelden. Ik wil in mijn foto’s laten zien, in die ruimte, wat er echt gebeurt in het werkveld.’

Leerzaam

Het leukste aan medische fotografie is de diversiteit en de verschillende situaties die plaats vinden. Daarbij heb ik zelf ook enorm veel geleerd. Veel mensen zeggen dat ze bang zijn om een operatie te ondergaan. Ik zie nu hoe operaties gaan en ik zie dat het zo erg helemaal niet is. De kans dat er iets fout gaat is zo klein. Als mensen mij dan vragen hoe een operatie gaat, zeg ik ook altijd dat er zo veel veiligheidsmaatregelingen zijn en dat er goed voor hen wordt gezorgd. Je hoeft echt niet bang te zijn dat er iets gebeurd. Dat leer je er zeker van. Dat probeer ik ook over te brengen in mijn beelden.

Door het scherm

De operatiekamer vind ik het meest interessant. Met mijn camera in de aanslag, sta ik klaar om de specialisten in actie te zien. Ik wil de verhalen in beeld brengen van de mensen die zulke ingrijpende en soms levens veranderende situaties moeten uitvoeren. De organisatie, focus, communicatie en samenwerking rondom een dergelijke operatie is niet alleen bijzonder, maar ook enerverend.

Of ik het eng vind om zulke operaties mee te maken? Nee, dat heb ik niet. Ik zet dat vrij snel uit. Ik fotografeer en dat wat ik voor me zie, dat zie ik eigenlijk alleen maar door mijn scherm. Bij het bewerken zie ik dan pas wat er echt gebeurd is, ik kan er wel goed tegen.

Naast dat ik het belangrijk vind om de werkelijkheid in beeld te brengen, en niet de ‘foute stereotyperende beelden’, vind ik het ook belangrijk dat de privacy van de patiënten gewaarborgd blijft. Er is nooit een patiënt op de foto’s te zien. Ik ben totaal niet geïnteresseerd in de patiënt. Ik fotografeer dan ook altijd zo dat deze niet te zien is. De patiënt hoort erbij maar is niet belangrijk in mijn verhaal. Het gaat om de artsen en medewerkers in het ziekenhuis. Ik laat ook meteen mijn foto’s zien. Dan kunnen ze nog zeggen of de foto’s goed zijn of niet. Een open communicatie vind ik belangrijk.